12 phong tục tập quán Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc

1. Tục ăn trầu – Giao tiếp

Từ xưa Việt Nam ta có câu “miếng trầu là đầu câu chuyện” nên miếng trầu đi đôi với lời chào. Không chỉ là “đầu trò tiếp khách” mà trầu còn là biểu tượng cho sự tôn kính, phổ biến trong các lễ tế gia tiên, lễ cưới, lễ thọ,… Đặc biệt trầu còn rất thân quen với tất cả mọi người, người giàu người nghèo, vùng nào cũng có thể có.

2. Tết Nguyên Đán – Lễ tết

Tết Nguyên Đán là Tết lớn nhất trong năm của Việt Nam. Từ thuở “khai quốc”, tết Nguyên Đán đã ẩn chứa những giá trị nhân văn thể hiện mối liên hệ giữa con người với thiên nhiên. Theo quan niệm xưa, tết Nguyên Đán là khởi đầu cho chu kỳ canh tác mới, là lúc để con cháu tưởng nhớ, tri ân tổ tiên và gắn kết và tình làng nghĩa xóm,…

3. Cúng giao thừa – Lễ tết

Giao thừa được xem là thời khắc Đất Trời giao hòa, vạn vật bừng lên sức sống mới. Dân tộc nào cũng xem thời khắc giao thừa là thiêng liêng nhát và có cách bày tỏ riêng. Với dân tộc Việt Nam, giao thừa là một phong tục tập quán thể hiện văn hóa “uống nước nhớ nguồn”, biết ơn ông hành khiển trông coi nhà và xin ban cho một khởi đầu mới tốt đẹp.

4. Tết Thanh minh – Lễ tết

Vào những ngày tiết Thanh minh, con cháu sẽ quây quần sửa chữa, làm mới và cúng lễ tại mộ cho tổ tiên gọi là tảo mộ. Đây cũng là dịp để anh em con cháu sum họp với gia đình. Dù không phải là tết lớn nhưng tết Thanh minh là một trong các phong tục tập quán Việt Namthể hiện văn hóa biết ơn cội nguồn và tình cảm gia đình.

5. Tết trung thu – Lễ tết

Phong tục tết Trung thu không biết đã hình thành từ bao giờ, trải qua hàng ngàn năm, mặt Trăng cũng là một biểu tượng thiêng liêng với người Việt Nam. Hình dáng trăng tròn hay khuyết gắn liền với niềm vui, nỗi buồn, sự đoàn tụ, chia tay. Vì thế, trăng tròn là biểu tượng của sum họp và Tết trung thu được gọi là Tết đoàn viên.

Ý nghĩa của phong tục tập quán tết Trung thu với người dân Việt Nam chính là sự sum vầy. Trong ngày vui này, tất cả mọi người trong gia đình cùng quây quần bên nhau ăn bánh trung thu và thưởng trà trò chuyện, cùng làm cỗ cúng gia tiên. Và tết Trung Thu còn gọi là tết thiếu nhi.

6. Lễ hội cầu an bản Mường – Lễ Hội

Lễ hội cầu an bản Mường là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng nhất của đồng bào dân tộc Thái và Mường tại các tỉnh vùng cao Tây Bắc. Trong các phong tục tập quán Việt Nam,lễ hội cầu an bản Mường là sinh hoạt mang đậm văn hóa tín ngưỡng của người dân.

Lễ hội thường được tổ chức vào cùng dịp Tết Nguyên Đán (cuối tháng Giêng, đầu tháng Hai âm lịch hằng năm). Các tục lệ trong ngày lễ bao gồm: tục giết trâu để tế và tạ thần linh thông qua hình tượng thủy thần, thuồng luồng…Và các hoạt động phản ánh đời sống vật chất, tinh thần, tâm linh, sức khỏe và mùa màng của người dân.

7. Lễ hội Đền Hùng – Lễ Hội

Lễ hội Đền Hùng – Phú Thọ theo cách gọi thân quen của người dân là Giỗ tổ Hùng Vương. Với tính chất quốc gia, đây là ngày lễ quan trọng của đất nước với ý nghĩa thể hiện lòng biết ơn, tưởng nhớ của con cháu đối với công ơn dựng nước to lớn của các vị vua Hùng.

Nét văn hóa đặc sắc trong phong tục tập quán hội Gióng là những sinh hoạt tín ngưỡng được bảo lưu, lưu truyền toàn vẹn qua nhiều thế hệ. Lễ hội cũng là dịp để người dân dâng các lễ vật được chuẩn bị với lòng thành kính, cầu mong đức Thánh Gióng phù hộ cho người dân có một cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

9. Lễ hội cầu Ngư ở Thừa Thiên Huế – Lễ Hội vùng Trung Bộ

Thông thường lễ hội cầu Ngư là phong tục tập quán của hầu hết những tỉnh ven biển và có cư dân sống bằng nghề cá. Trong bài viết này nói về lễ hội của nhân dân làng Thái Dương tỉnh Thừa Thiên Huế để tưởng nhớ Trương Quý Công – người đã có công dạy cho dân nghèo cách đánh cá và buôn bán ghe mành.